KOÇ ÜNİVERSİTESİ DENİZCİLİK FORUMU (KÜDENFOR) EV SAHİPLİĞİ, ÇİN/HUAQİAO ÜNİVERSİTESİ, DIŞ EKONOMİK İLİŞKİLER KURULU (DEİK) VE KOÇ ÜNİVERSİTESİ ASYA MERKEZİ (KUASIA) İŞBİRLİĞİ İLE 28 NİSAN 2017'DE RAHMİ KOÇ MÜZESİNDE İCRA EDİLEN ‘'TÜRKİYE VE DENİZ İPEK YOLU'' ÇALIŞTAYI
Pekin/İpek Yolu Zirvesi Öncesi Koç Üniversitesi Denizcilik Forumu (KÜDENFOR) ve DEİK'ten İstanbul'da Uluslararası Türkiye ve Deniz İpek Yolu Çalıştayı
14-15 Mayıs 2017 tarihlerinde Çin'in başkenti Pekin'de 65 ülkenin temsilcilerinin katılımıyla gerçekleşecek olan ve Türkiye'nin Sayın Cumhurbaşkanı tarafından temsil edileceği İpek Yolu Zirvesi öncesi, Koç Üniversitesi Denizcilik Forumu (KÜDENFOR), 28 Nisan 2017 tarihinde Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu Lojistik İş Konseyi, Koç Üniversitesi Asya Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (KUASYA), Huaqiao Üniversitesi (Çin Halk Cumhuriyeti) işbirliği ile Uluslararası Türkiye & Deniz İpek Yolu Çalıştayı düzenledi.
Rahmi Koç Müzesi Konferans Salonu'nda düzenlenen çalıştaya Çin, Hindistan ve Filipinler ile Türkiye'den kamu, özel sektör, akademi ve sivil toplum kuruluşları ile düşünce kuruluşlarının üst düzey temsilcileri katıldı. Çalıştayda Türkiye'nin kıyısı olduğu denizler, limanlar, denizcilik şirketleri ve yatırım kapasiteyle Deniz İpek Yolu üzerindeki rolünün altı çizildi.
Türkiye'nin Deniz İpek Yolu güzergâhı üzerinde etkin yer almasına ve Türk- Çin ilişkilerinin geliştirilmesine yönelik durum tespiti ile yol haritaları, konunun uzmanları tarafından tartışıldı. Çin Halk Cumhuriyeti, Hindistan ve Filipinler'den katılan akademisyen uzmanlar ile Türk akademisyenler, fikir insanları ve işadamları iki ayrı panelde icra edilen 11 ayrı sunum ile Deniz İpek Yolu'nun kapsamlı analizini ve söz konusu girişimin her kapsamda Türk – Çin ilişkilerine etkilerini değerlendirdi.
13-14 Mayıs 2017 tarihinde Pekin'de yapılacak OBOR Zirvesi'nde Devlet Başkanı düzeyinde temsil edilecek Türkiye'nin, 28 Devlet Başkanının katılacağı tarihi zirveden iki hafta öncesinde Deniz İpek Yolu'na odaklı uluslararası bir çalıştay icra etmesi, Türk - Çin ilişkilerine önemli katma değer sağladı.
Çalıştaya, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Dr. Özkan Poyraz, Xiamen/Çin'de bulunan Huaqiao Üniversitesi Rektörü ve Deniz İpek Yolu Enstitüsü Direktörü Profesör Jia Yimin, DEİK Yönetim Kurulu Üyesi ve Türkiye-Çin İş Konseyi Başkanı Murat Kolbaşı, DEİK Lojistik İş Konseyi Başkan yardımcısı ve Arkas Holding Liman Hizmetleri Grup Başkanı Hakan Genç, Çin İstanbul Ticaret Ataşesi Hang Songfeng, TURMEPA Başkanı Şadan Kaptanoğlu, KÜDENFOR Danışma Kurulu Üyesi Dr. Cem Kozlu, KÜDENFOR Yönetim Kurulu Üyesi Amiral (E) Kadir Sağdıç, Çin Deniz İpek Yolu Enstitüsü Direktör Yardımcısı Profesör Xu Peiyuan, Koç Üniversitesi Asya Çalışmaları Merkezi (KUASIA) Direktörü Dr. Şebnem Köşer Akçapar, İstanbul Aydın Üniversitesi Çin Araştırma Merkezi Direktörü Profesör Sedat Aybar, Hindistan Gateway Düşünce Kuruluşundan Profesör Anoop Singh, Filipinler La Salle Üniversitesi'nden Dr. Richard Javad Heydarian ile Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği, Ulaştırma Denizcilik Haberleşme Bakanlığı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Stratejik Düşünce Kuruluşları, TÜSİAD, DEİK, UTİKAD, Deniz Ticaret Odası, başta Çelebi, Kumport ve Marport olmak üzere büyük konteyner liman işletmecileri, emekli amiraller, büyükelçiler ve işadamları ile Çin üzerine çalışmalar yapan akademisyen ve öğrenciler olmak üzere 100 katılımcı iştirak etti.
Çalıştayın açılışını yapan KÜDENFOR Kurucu Direktörü Amiral Cem Gürdeniz, 21'inci yüzyılda değişen jeopolitik ve ekonomik parametreler üzerinde Çin'in ‘'Bir Kuşak-Bir Yol (OBOR)'' girişiminin etkilerini değerlendirerek Çin'in toplam ekonomileri 21 trilyon ABD Doları olan 65 ülkeyi ticari, endüstriyel ve sosyo-kültürel alanlarda buluşturacak "Tek Kuşak Tek Yol" (‘One belt, one road') projesinde sadece kara ulaştırma bacağında yer alan ülkemizin, deniz bacağında da yer almasının öneminin ve stratejik gerekliliğinin altını çizdi.
Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Dr. Özkan Poyraz açılış konuşmasında Türkiye'nin Mersin, Çandarlı ve Filyos limanları ile Deniz İpek Yolu'nda yerini almaya hazır olduğu belirtti. Dr. Özkan Poyraz Sayın Cumhurbaşkanın Çin ziyareti sırasında Çin ve Türkiye arasında Kars-Edirne Tren yolu için çerçeve anlaşmasının imzalanmasının beklendiği bilgisini katılımcılarla paylaştı.
Çalıştayın açılışında konuşan DEİK Yönetim Kurulu Üyesi ve DEİK/Türkiye-Çin İş Konseyi Başkanı Murat Kolbaşı Türkiye ve Asya-Pasifik arasında ticaret hacminin 50 milyar ABD Dolarına ulaştığını, Sayın Cumhurbaşkanın Hindistan ve Çin ziyaretlerinin karşılıklı ilişkilere olumlu yansıyacağını ifade etti.
DEİK Lojistik İş Konseyi Başkan Yardımcısı Hakan Genç ise, Türk lojistik şirketlerinin uluslararasılaşması için çalışan konseyin önümüzdeki dönemde Türkiye'nin "Tek Kuşak-Tek Yol" projesindeki konumunu, beraberinde getireceği işbirliği imkânlarını ve Türk şirketleri için oluşturacağı iş fırsatlarını değerlendirmek üzere bir etki analizi çalışması yapacaklarını ifade ederek, DEİK'in yaptığı diğer etki analizi ve strateji çalışmaları gibi bu çalışmanın da gerek kamu, gerek özel sektör için önemli bir rehber olacağını sözlerine ekledi.
Çalıştay sırasında Koç Üniversitesi Denizcilik Forumu (KÜDENFOR) ile Huaqiao Üniversitesi ve Deniz İpek Yolu Enstitüsü (MSRI) arasında ‘'Deniz İpek Yolu ve Denizcilik Alanında İşbirliği Mutabakat Muhtırası'' imzalandı. Her iki kurum, Türkiye ve Çin'de Deniz İpek Yolu girişimi ve denizcilik alanında ortak projeler üreterek, Türkiye ile Çin yakınlaşmasına katkı sağlayacak.
Çalıştayın KÜDENFOR Danışma Kurulu üyesi Amiral (E) Hakan Eraydın tarafından yönetilen 'Deniz İpek Yolu ve Küresel Ekonomi' başlıklı ilk panelinde Çinli uzmanlar tarafından Akdeniz ve Türkiye değerlendirmeleri yapıldı. Panelde Türkiye'nin üstün coğrafyası ile Deniz İpek Yolu'nda gelecekte oynayacağı tartışmasız rolün önem ve önceliğine vurgu yapıldı. Çin tarafının sadece ekonomik ilişkilere odaklanmayıp sosyo kültürel bağların da güçlendirilmesine ve özellikle turizm alanında işbirliğine yönelik düşünceleri bu panelde öne çıktı.
DEİK Lojistik İş Konseyi Başkan Yardımcısı Hakan Genç tarafından yönetilen "Türkiye'nin Mevcut ve Potansiyel Lojistik Yeteneklerinin Deniz İpek Yolu'na Entegrasyonu'' başlıklı ikinci panelde Türkiye'nin Marmara Denizi'nde bulunan ve Deniz İpek yoluna hizmet sağlayan konteyner limanlarının yanısıra, başta Çandarlı olmak üzere Ege ve Akdeniz'deki diğer limanlarının durumu da tartışıldı. Türkiye'nin girişimi olarak ortaya çıkan "orta koridorun'' Karadeniz, Ege ve Akdeniz limanlarına ve dolayısı ile Deniz ipek Yolu'na entegrasyonunun tartışıldığı panelde, ayrıca Yunanistan'ın halen Deniz İpek Yolu'nda ana terminal olarak gösterilen Pire Limanına karşılık, Türkiye'den de mutlaka bir merkez limanın jeopolitik ve ekonomik nedenlerle Ege ya da Akdeniz'de mevcut olması gerekliliği Çinli muhataplara aktarıldı.
