Sudan Devlet Başkanı Abdulfettah El-Burhan'ın ülkemizi ziyareti kapsamında Türk İş İnsanları ve Yatırımcılar ile İstişare Toplantısı, T.C. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, T.C. Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Mehmet Hadi Tunç, DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK/Türkiye-Sudan İş Konseyi Başkanı Serdar Yıldızgörer ve iş insanlarının katılımlarıyla 13 Ağustos 2021 tarihinde Ankara'da gerçekleştirildi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, "Sudan'da ilk etapta 100 bin hektar yani 1 milyon dönüm tarım arazisi ülkemiz tarafından işlenmeye tahsis edilmiştir" dedi. İki ülke arasında dün yapılan görüşmeler kapsamında enerji, savunma, maliye ve basın alanları başta olmak üzere, toplam 7 anlaşma ve mutabakat zaptının imzalandığını belirten Oktay, "Mayıs ayında Sudan Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Sayın Dagalo başkanlığındaki Sudan Heyeti ile Ankara'da bir araya gelerek bugüne kadar Türkiye ve Sudan arasında yapılan anlaşmalar ve içeriklerine, eylem maddelerine ilişkin değerlendirmelerde bulunmuştuk. Aynı zamanda Türkiye Sudan ilişkilerini gözden geçirmiştik" dedi. Oktay sözlerini şöyle sürdürdü: "Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve zatıaliniz başkanlığında dün gerçekleşen görüşmelerde, Türkiye-Sudan ilişkileri tüm boyutlarıyla gözden geçirilmiş ve önemli ilerlemeler sağlanmıştır. Söz konusu görüşmeler kapsamında enerji, savunma, maliye ve basın alanları başta olmak üzere toplamda 7 Anlaşma ve Mutabakat Zaptı imzalanmıştır. Şunu memnuniyetle ifade etmek isterim ki her iki ülkenin yararına olan bugüne kadarki yapılan anlaşmalar geçerliliğini koruyacak, Sayın Cumhurbaşkanımız ve Sayın Başkanın liderliğinde Türkiye-Sudan ilişkileri çok daha ileriye taşınacaktır. Türkiye ile Sudan arasındaki tarihten gelen bağlar, siz iş insanlarımızın girişimleri ve gayretleriyle iktisadi alanda da her geçen gün perçinlenmektedir.
Oktay: "Sudan'daki istikrar ortamıyla sağlanan olumlu seyir dikkate değerdir"
Sudan'da 314 milyon dolar değerinde Türk yatırımı bulunması, 20'si geçtiğimiz iki yılda olmak üzere, Türk müteahhitlik firmaları tarafından Sudan'da 90 proje üstlenilmiş olması ve Hartum'da açılan Ziraat Katılım Bankası şubesi, güçlenen ekonomik ilişkilerimizin sadece birkaç örneğidir. Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Sayın el-Burhan ve değerli bakanlarımız ile birlikte siz değerli iş insanlarımızın görüş ve önerilerini dinleyerek ve gereken kolaylaştırıcı adımları atarak ülkelerimiz arasındaki köprüleri daha da sağlamlaştıracağımıza inanıyorum. Toplantımızda gündeme getirilen hususlar önümüzdeki dönem Türkiye-Sudan ticaret ve yatırım ilişkilerinin güçlenmesi için yol gösterici olacaktır." Sudan'ın 44 milyonluk genç ve dinamik nüfusu, zengin tabii kaynakları, güçlü tarımsal üretimi ve potansiyeli ile bölgesinde bir cazibe merkezi olma yolunda ilerlediğini kaydeden Oktay, "Bu yeni dönemde Sudan'daki istikrar ortamıyla sağlanan olumlu seyir dikkate değerdir" dedi.
Türkiye-Sudan ikili ticaretine çok önem verildiğin ve iş insanlarının önünü açacak, sorunlarını giderecek çalışmaların titizlikle sürdürüldüğünü dile getiren Oktay, "Sudan ile ticaretimiz 2020 yılında toplam 480 milyon dolara ulaşmıştır. Önümüzdeki 5 yıllık dönemde 2 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefini aşacağımıza inanıyoruz. Bu hedef doğrultusunda, Sudan ile ticari iş birliğimizde madencilik önemli bir alandır. Sudan tarafının samimi desteğiyle Türk firmalarına tahsis edilen sahalardaki sorunların çözüleceğine ve maden alanında kazan-kazan temelinde kurulan iş birliklerimizin verimli şekilde devam edeceğine inanıyorum. Tarım alanında Türkiye-Sudan iş birliğini de güçlendirmeyi arzu ediyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımız ve zatıaliniz başkanlığında dün gerçekleşen verimli temaslar sonucunda Sudan'da ilk etapta 100 bin hektar yani 1 milyon dönüm tarım arazisi ülkemiz tarafından işlenmeye tahsis edilmiştir. Bu miktarın ileride artırılması hususunda da mutabık kalınmıştır" dedi.
Oktay, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü'nün (TİGEM) pilot çiftlik projesi öncülüğünde bu alanda başlatılacak tarımsal üretim iş birliğinin Türk iş insanları için Sudan'da önemli bir yatırım fırsatı sunarken aynı zamanda Sudan'a istihdam, tarımsal teknoloji ve gıda arz güvenliği gibi alanlarda katkı sağlayacağına vurgu yaptı.
Oktay: "Ayrıca müteahhitlik alanındaki iş birliğimizi önümüzdeki dönemde Hartum Uluslararası Havalimanı Projesi başta olmak üzere yeni projelerle devam ettirmeyi arzu ediyoruz. Tüm iş birliği alanlarında ilişkilerin her geçen gün daha da güçlenmesi için siz değerli iş insanlarımızın girişimleri ve projeleri önemli rol oynamaktadır. Salgın döneminde 'durmak yok yola devam' diyerek Türkiye-Sudan ticaretini sekteye uğratmayan iş insanlarımızın emeklerini takdir ediyoruz. Önümüzdeki dönemde sizleri gündemimizdeki tüm projeleri tamamlamış ve yeni fırsatlara odaklanmış şekilde görmeyi arzu ediyoruz. Biz Cumhurbaşkanımız liderliğinde iş dünyamızın önünü açacak, yatırımcılara en iyi iş yapma ortamını ve kolaylıkları sağlayacak adımları atmaya devam edeceğiz. Sudan'ın kalkınmasına ve altyapısını geliştirmesine yönelik desteğimizi artırarak sürdüreceğiz. Kardeş Sudan'ın Egemenlik Konseyi Başkanı Sayın el-Burhan, değerli heyeti ve bakanlarımız ile ticari faaliyetlerinize ilişkin gündeme getirmek istediğiniz konuları dinlemek ve değerlendirmek üzere buradayız dedi.
El-Burhan: "Türk iş insanlarını Sudan'a yatırım yapmaya davet ediyorum"
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Sayın Abdelfettah el-Burhan, "Sudan geçiş dönemi yaşamakta, uluslararası sistem ve birleşmiş sistemler içinde layık olduğu konumu edinmeye çalışmaktadır" dedi. El-Burhan, sağlık ve eğitim alanlarında Sudan'ın terörü destekleyen ülkeler listesinden çıkma sürecinde Cumhurbaşkanı öncülüğünde Türkiye'nin destek ve katkılarına anlattı. El-Burhan, "Sudan'a sermaye girişi, ortaklıkların tesisi konularında sıkıntılar yaşanmasına rağmen Türk yatırımcılarla deneyimlerimiz var. Mevcut ticaret hacmimizi 2 milyar dolara çıkarmayı hedefliyoruz" dedi. Tarım, madencilik, ulaştırma, elektrik, altyapı ve telekomünikasyon alanlarının yatırıma açık sektörler olduğunu belirten el-Burhan, Türk iş insanlarını Sudan'a yatırım yapmaya davet etti.
Olpak: "Stratejik iş birliğimizi çok farklı alanlarda gerçekleştirebileceğimize inanıyorum"
DEİK Başkanı Nail Olpak ise, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el Burhan'ın dün yaptığı görüşmeye işaret ederek, "İki devlet başkanımızın dün yapmış olduğu görüşme sonunda verdikleri mesajlar ve imzalanan anlaşmalar, iş dünyası için yol gösterici ve cesaret verici olacaktır. Stratejik iş birliğimizi çok farklı alanlarda gerçekleştirebileceğimize inanıyorum." dedi.
Sudan'ın, Türkiye'nin Afrika'da en kapsamlı ilişki ve iş birliğine sahip olduğu başlıca ülkelerden biri olduğuna işaret eden Olpak, Türkiye'nin, 1956'da bağımsızlığını kazanan Sudan'ı ilk tanıyan ülkeler arasında yer aldığını anımsattı. İki ülkenin, 400 milyon doların üzerinde ticaret hacmine sahip olduğunu aktaran Olpak, "Ancak bir gerçeği de görmek lazım, bu kadar güzel ilişkinin olduğu iki ülke arasında bize, iş dünyasına daha fazla görev düşüyor. Devlet büyüklerimizin, bakanlarımızın desteğiyle daha fazla çalışacağız. İki devlet başkanımızın dün yapmış olduğu görüşme sonunda verdikleri mesajlar ve imzalanan anlaşmalar, iş dünyası için yol gösterici ve cesaret verici olacaktır. Stratejik iş birliğimizi çok farklı alanlarda gerçekleştirebileceğimize inanıyorum" dedi.
ABD'nin Sudan'a uyguladığı ambargoları kaldırmasından memnuniyet duyduklarını ve bunun önlerini açacağını bildiren Olpak, sözlerini şöyle sürdürdü: "Hazır süreç bu noktadayken 'daha fazla gayret gösterelim' diyoruz. Bize iletilen konuların en başında bankacılık ve para transferleri konusu geliyor. Yetkililer de bunu biliyor ama özellikle iletmek istedim. Çok farklı sektörler var ama tarım bunların içinde, tarım sanayisiyle birlikte önemli bir alan. İnşallah daha önceden başlatılan tarımla ilgili farklı çalışmalar ve TİGEM içinde olan çalışmalarla ilgili güzel sonuçları alabileceğimizi, onun haberlerini alabileceğimizi düşünüyorum."
İki ülke arasındaki ticarette önem taşıyan bir diğer konunun da lojistik olduğunu ve lojistiğin sorunsuz işlemesinin önem taşıdığını ifade eden Olpak, "Bu noktada firmalarımız bize uzun bekleme sürelerinin olduğu ifade ediyor. Kendi özel sektörümüzle birlikte bu konuda gerekli desteği vermeye hazırız" dedi.
DEİK'in özel sektörün dış dünyaya açılan penceresi olduğuna dikkati çeken Olpak, "Amacımız, ülkelerarası yatırım ve ticareti artırmaya çalışmak. Mottomuz 'Ticari Diplomasi' ve 146 ülkeyle karşılıklı çalışıyoruz. Bilgi ve iletişimin önemli olduğu günümüz dünyasında Sudanlı dostlarımız da bizim bu networkumuzu kullanabilirler. Türkiye-Sudan İş Konseyimiz de 2008 yılından beri faaliyette" ifadesini kullandı.
İlgili Resimler
