Bilindiği üzere, Gümrük Birliği'nin güncellenmesine ilişkin Avrupa Komisyonu ile yürütülen teknik müzakereler 27 Nisan 2015 tarihinde tamamlanmış ve müzakerelerin çerçevesini belirleyen Rapor, 12 Mayıs 2015 tarihinde Bakanlar düzeyinde gerçekleştirilen görüşmede resmiyet kazanmıştır.
Bahse konu Çerçeve Raporda, ülkemizin AB’ye üyelik hedefi, adaylık müzakereleri ve üyeliğe yönelik teknik çalışmalarına halel getirmeksizin Gümrük Birliği Kararının (1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı) tarım, kamu alımları ve hizmetler gibi yeni alanlara genişletilerek derinleştirilmesi hususuna da yer verilmektedir.
Bu çerçevede, T.C. Ekonomi Bakanlığı’nca, AB ile 2016 yılının son çeyreğinde başlaması öngörülen Gümrük Birliği'nin güncellenmesi sürecinin hizmetler başlığına ilişkin müzakere hazırlık çalışmaları yürütülmektedir. Bahse konu çalışmalar kapsamında, ilgili tüm Bakanlık, kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte gerek genel mahiyette, gerekse sektörler özelinde toplantılar düizenlenerek görüş teatisinde bulunulması ve yapılan tüm istişareler ışığında müzakerelerde benimsenerek pozisyonlarımıza temel oluşturabilecek bir değerlendirme raporunun hazırlanması öngörülmektedir.
Söz konusu raporda, halihazırdaki Ortaklık ilişkimiz ve üyelik perspektifimiz ile bu bağlamdaki mevcut kazanımlarımız da dikkate alınarak, hem AB ile ülkemiz arasında hizmetler alanında bütünleşmenin gerçekleşmesine hizmet edecek, hem de karşılıklı pazar açılımı imkanlarının geliştirilmesini sağlayacak modellerin araştırılması hedeflenmektedir.
Bu doğrultuda, hizmetler alanının bir Ortaklık Konseyi Kararı (OKK) ile düzenlenebileceği düşüncesinden hareketle, raporun muhtemel OKK'nın kapsamı, kuralları ve modalitesine yönelik alternatif kurgular geliştirmesi ve karşılıklı olarak öncelikli değerlendirilebilecek sektörler itibariyle tarafların muhtemel pozisyonlarını da içermesi öngörülmektedir. Rapor kapsamında muhtelif politika önerileri geliştirilirken, mevzuat uyumu/yakınlaştırılmasına bağlı pazar bütünleşmesi/açılımı hedefini öne çıkaran AB-EFTA Avrupa Ekonomik Alanı (AEA) Anlaşması ile derin ve kapsamlı AB-Ukrayna STA'sı ayrıntılı olarak incelenecek, salt pazar açılımının öne çıktığı modeller de değerlendirilecektir.
Sektörler itibariyle kapsamı belirleme çalışmaları devam etmekte olup, alt sektörleriyle birlikte hukuk hizmetleri, muhasebe ve vergi hizmetleri, eğitim hizmetleri, sağlık hizmetleri ve ilgili sosyal hizmetler, posta ve kurye hizmetleri, iletişim hizmetleri, turizm ve seyahat hizmetleri, taşımacılık hizmetleri, müteahhitlik ve ilgili mühendislik hizmetleri, çevre hizmetleri ve avcılık ve ormancılık ile ilgili hizmetleri, enerji ile ilgili hizmetler, mali hizmetler ile hizmet ticaretine yönelik yatay konular (gerçek kişilerin geçici hizmet sunumu, yabancıların çalışma izinleri, gayrimenkul edinimi, sermaye kısıtlamaları ve şirket kurulumu vb.) ile mesleki hizmetlerin kapsamını oluşturacağı düşünülmektedir.
Bu bağlamda, iş kurma hakkı ve hizmet sunumu serbestisi başlığı altında, yukarıda sıralanan sektörler ve yatay hususlar itibariyle, mevcut durumun tespiti ve AB ile müzakelerdeki muhtemel pozisyonların belirlenmesi amacıyla, ülkemiz ve/veya AB pazarına giriş bağlamında yaşanan sorunlar ile karşılıklı pazar açılımı çerçevesinde talepkar ve korumacı olunabileceği düşünülen alanlar ve belirtilmesinde fayda görülen diğer hususların 8 Aralık 2015 tarihine kadar DEİK’e (Nil Osmanoğlu, email: nosmanoglu@deik.org.tr) iletilmesi önem taşımaktadır.
