TÜRKİYE - ÜRDÜN İŞ KONSEYİ ORTAK TOPLANTISI

4 Eylül 2018 tarihinde düzenlenen Türkiye-Ürdün İş Konseyi Ortak Toplantısı'na DEİK/Türkiye-Ürdün İş Konseyi üyelerinin yanı sıra Ürdün'de yatırım ve işbirliği yapmak isteyen birçok firma temsilcisi katılım sağladı. Ürdün-Türkiye İş Konseyi'nin beraberindeki heyetle birlikte ağırlandığı toplantının açılışını, DEİK/Türkiye-Ürdün İş Konseyi Başkanı Sayın Ömer Faruk Akbal ve Ürdünlü İş İnsanları Derneği (JBA) ve Ürdün-Türkiye İş Konseyi Başkanı Sayın Hamdi Tabba'a ile birlikte, Türkiye Cumhuriyeti Amman Büyükelçisi Sayın Murat Karagöz ve Ürdün Haşimi Krallığı Ankara Büyükelçisi Sayın İsmail İssa Rifaie gerçekleştirdi.

Açılış konuşmalarında, Sayın Ömer Faruk Akbal Ürdün'de yatırım olanaklarına değinerek ülkenin yatırımcılara sunduğu avantajlardan söz etti. Akbal, Ürdün'ün gelişmiş altyapı hizmetleri, kalifiye ve ucuz işgücü, Batı normlarına yakın kamu uygulamaları, yabancı yatırımları teşvik etmesi, yüksek eğitim seviyesi ve elverişli iklimiyle yabancı yatırımcılara fırsatlar sunduğunu dile getirdi. Ayrıca, Türk malına olan güven, coğrafi yakınlık, iki halk arasında güçlü sosyo-kültürel bağlar ve Ürdün'de Türk şirketleriyle iş yapma isteğinin, Ürdün ile olan ticaretimizin gelişmesi açısından önem taşıdığı dile getirildi.

Bunun yanı sıra, Türkiye-Ürdün İş Konseyi Başkanı Ömer Faruk Akbal, Mart ayında İş Konseyinin Ürdün'e gerçekleştirdiği ziyarete değinerek, Akabe'de gözlemlenen yatırım altyapısına değindi ve bölgenin yeni bir lojistik merkezi olarak kurgulamak istendiğini ifade etti. İş Konseyinin hedeflerine de değinen Akbal, konjektürel avantajları da kullanarak iki ülke arasındaki büyük ticari potansiyeli en uygun düzeyde hayata geçirmeye planladıklarını dile getirerek tanıtım çalışmalarının önemini vurguladı. Akbal, Türkiye'nin makroekonomik göstergeleri açısından potansiyeli yüksek olan ülkelerin en başında geldiğini ifade ederek, yabancı yatırımcılara Türkiye'de yatırım yapma çağrısında bulunarak konuşmasını sonlandırdı.

Açılış konuşmalarının devamında, Ürdünlü İş İnsanları Derneği ve Ürdün-Türkiye İş Konseyi Başkanı Sayın Hamdi Tabba'a, turizm ve inşaat sektörleri başta olmak üzere, farklı sektörlerde işbirliği imkanları hakkında konuştu. Tabba'a, Türkiye'de teknoloji ve farklı sektörlerin bulunduğunu ve Orta Doğu'da istikrarlı olan Ürdün'e de birçok yatırım imkanının bulunduğunu ifade etti. Ayrıca, Ürdün'ün Orta Doğu'da birçok ülkeyle sıfır gümrük anlaşmaları bulunduğunu ve dolayısıyla uluslararası ticarette köprü görevi gördüğünü dile getirdi.

Tabba'a, Ürdün'de inşaat ve turizm alanlarındaki fırsatlara yönelik Türkiye'deki deneyimin paylaşılmasının önemli olduğunu vurgulayarak, etkinliğin ikinci gününde TÜRSAB ve KİPTAŞ'a Ürdün heyeti tarafından yapılacak ziyaretlerden söz etti. Ayrıca Tabba'a Ürdün'ün Doğu Afrika ülkeleriyle anlaşmalarının olduğunu ve Akaba bölgesinin Afrika'ya yatırım yapmak isteyen Türk özel sektörü için fırsatlar barındırdığına işaret etti.

Bunun yanı sıra tarım sektörüne değinen Tabba'a, Ürdün'de su kıtlığı olduğunu ve tarımın Ürdünlü vatandaşların güvenliği için önemli olduğunu ve Türkiye'nin tarımla ilgili tecrübelerinden faydalanmak istediklerini dile getirdi. Konuşmasına son verirken, Ürdünlü İş İnsanları Derneği olarak Türkiye'ye teşekkür ettiklerini ve Türkiye'nin uluslararası arenadaki duruşunu takdir ettiklerini ifade etti.

Ürdün Haşimi Krallığı Ankara Büyükelçisi Sayın İsmail İssa Rifaie ise Ürdün'ün Türkiye'de mukim temsilcisi olarak Türkiye-Ürdün İş Konseyi ortak çalışmalarına önem verdiklerini ve her iki tarafa ikili ilişkilerin gelişmesine gösterdikleri çabalar dolayısıyla teşekkür etti. Konuşmasının devamında Rifaie ilişkilerinin gelişmesine yönelik birçok potansiyelin mevcut olduğu, Ürdün'ün diğer ülkelerle olan anlaşmalarının çerçevesinde, ortak üretimlerin diğer bölgelere ve pazarlara satılabileceğini ifade ederek, yatırımcılara Ürdün'deki sanayi ve kalkınma bölgelerini değerlendirme çağrısında bulundu.

Rifaie, Orta Doğu'da başka işbirliği imkanlarının da bulunduğunu belirterek, Irak ve Suriye'de Türkiye ile birlikte birçok ortak projede yer alınabileceğini vurguladı. Bu bağlamda, Irak'ta sağlanan nisbi istikrar ve Suriye için ümit kapılarının açık olduğunu, iki ülkede yeniden yapılanma konusunda birlikte çalışmalar yürütülebileceğini ifade etti.

Bunun yanı sıra, Ürdün'ün bilgi teknolojileri üssü olma hedefi olduğunu belirten Rifaie, bu alanda yapılacak yatırımların büyük teşviklerle desteklendiğini aktardı. Büyükelçi, son dönemde Ürdün'ün yabancı sermaye mevzuatı kapsamında en çekici ve kolaylık sağlayıcı hükümler ihtiva ettiğini ekledi. İsmail İssa Rifaie her iki iş konseyine şükranlarını sunarak, bölgedeki zorlukların el ele verilerek birlikte aşılabileceğini ifade etti.

Açılış oturumunun son bölümünde Türkiye Cumhuriyeti Amman Büyükelçisi Sayın Murat Karagöz, tarihi bağlara sahip olan Türkiye-Ürdün ilişkilerinin mevcut koşullarda daha da iyileşmesinin bir zorunluluk olduğunu ifade etti. Büyükelçi Karagöz, Türkiye ve Ürdün açısından bakıldığında birçok sınamaların göründüğünü beyan ederek, bunlar arasında terörle mücadele, Suriye'de 8 yıldır süren savaş, Irak'ta süren istikrarsızlık, Filistin meselesi ve Kudüs, iki ülkede de milyonlarca Suriyeli mültecinin barınması, akamete uğrayan ticaret yolları ve taşımacılığın önündeki sorunların başlıca ortak sınamalarımızı olduğunu ekledi.     

Karagöz, bu sorunların bizi bir araya getirmeyi ve çözüm odaklı düşünmemizi zorunlu kıldığını ifade etti. Türkiye-Ürdün ekonomik ve ticari ilişkilerinin omurgasını iki ülke arasındaki vize muafiyeti rejimi, karşılıklı seferler ve serbest ticaret anlaşmasının (STA) oluşturduğunu dile getirdi. Murat Karagöz sözlerine şu ifadelerle devam etti: serbest ticaret anlaşmasının sadece ticareti düzenleyen bir anlaşma olmadığını ve içindeki bazı eksiklere rağmen iki ülke ilişkilerinin çeşitlendirilip zenginleşmesine önemli katkıda bulunmuştur. 2011'de yürürlüğe giren STA, başta Suriye sorunu olmak üzere tüm bölge sorunlarıyla karşı karşıya kalmıştır. Buna rağmen iki ülke arasındaki toplam ticaret hacmi 2014 yılında 1 milyar doların üzerine kadar çıkmıştır. Ürdün Hükümeti, iş insanları ve sanayicilerin bu anlaşmanın işleyişinden kaynaklanan bazı yakınmaları olduğunu biliyoruz, en başta ticaretin daha dengeli olmasına yönelik arzularının farkındayız. İkinci olarak Türkiye'den Ürdün'e daha fazla yatırım gitmesi yönünde bir talep söz konusu, üçüncüsü ise Türkiye'den mali ve teknik desteğin artması olarak özetlenebilir.

Ürdün'ün bu yakınmalarda haklılık payı olduğunu vurgulayan Büyükelçi Karagöz, iyi niyet göstergesi olarak birçok adımın atıldığı, bunların başında Türkiye'den Akabe'ye uçak seferlerin ciddi maliyetlere rağmen yeniden başlatıldığını ve bu çabalarının da önümüzdeki dönemde artarak devam edeceğini ifade etti. Ancak Ürdün Hükümetinin STA'yı askıya alma kararlarıyla üzüldük diye Karagöz, geçen Mart ayından bu yana önemli zaman kaybı yaşandığını ve bazı sanayi lobilerinin olumsuz medya çalışmalarına şahit olduklarını dile getirdi. Murat Karagöz, önemli ve olumlu bir haber olarak, iki ülke Dışişleri Bakanları ve Ticaret Bakanlarının münhasıran bir araya gelip bu konuları görüşeceklerini ekledi. Çözüme yönelik ümitlerini dile getirdikten sonra, STA'nın ne pahasına olursa olsun muhafaza edilmesi gerektiğinin altını çizerek, iki ülke iş insanlarının bu konuda samimi desteklerini talep etti.  

Etkinliğin devamında inşaat ve turizm sektörleri üzerine oturum gerçekleştirildi. Oturumda gerçekleşen sunumlar şu şekildedir:

• Türkiye'nin Ürdün Turizmine Katkısı, Ali Bilir, TÜRSAB yönetim Kurulu Üyesi
• Ürdün'de İnşaat Sektörü, Ali Al Kurdi, Ürdünlü İş İnsanları Derneği İnşaat Komitesi Üyesi
• Afrika'da İşbirliği İmkanları, Erhan Barutoğlu, DEİK/Afrika Koordinatör Başkan Yardımcısı
• Ürdün'de Turizm, Majd Abu Arqub, Bölge Pazarlama Müdürü – CIS & Hindistan-Ürdün Turizm Kurulu
• Türkiye'nin Turizm Potansiyeli, Ela Atakan, TÜRSAB Kurumsal İletişim Direktörü

Günün devamında Türkiye'den ve Ürdün'den firma temsilcilerinin katılımıyla ikili iş görüşmeleri gerçekleştirildi.

Günün sonunda Türkiye-Ürdün İş Konseyi Başkanı Ömer Faruk Akbal toplantıya katılan Büyükelçiler Murat Karagöz ve İsmail İssa Rifaie, Ürdünlü iş heyet ve iş konseyi üyeleri onuruna akşam yemeği verdi.