Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ev sahipliğinde düzenlenen Türkiye-Çekya İş Forumu, Çekya Başbakanı Andrej Babis, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Çek Cumhuriyeti Sanayi ve Ticaret Bakanı Karel Havlicek, T.C. Ticaret Bakan Yardımcısı Gonca Batur Yılmaz, DEİK Başkanı Nail Olpak, DEİK/Türkiye-Çekya İş Konseyi Başkanı Nazmi Akıman ve Çek Ticaret Odası Başkanı Vladimir Dlouhy'in katılımlarıyla 4 Eylül 2019 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirildi.
Dün, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya geldiği toplantıda birçok konuyu konuşma fırsatı bulduklarını, sanayi ve teknoloji bakanlarıyla da ekonomik iş birliği konularının değerlendirildiğini dile getiren Çekya Başbakanı Andrej Babis, "Çek firmaları enerji sektöründe çok aktif ve dinamik. Bu alanda çok başarılı projelerimiz var. Madencilik, otomotiv, savunma sanayi, gıda sektörü, akıllı şehirler ve bilişimde pek çok iş fırsatı sunuyoruz. Özellikle savunma sanayinde potansiyel olduğunu da görüyorum. Türkiye, savunma sanayinde eski bir geleneğe sahip. Çekya'da bu alanda çok fazla marka çıkıyor. Savunma sanayi gibi başka birçok alanda yeni fırsat ve girişimler için cazip bir pazar sunuyoruz. Çek iş insanları ve ticaret odaları temsilcileriyle burada Türk iş insanları ile bir arada olmamız, ekonomik ve ticarat alanındaki ilişkilerimizin geleceği adına büyük önem taşıyor. Türk iş dünyası ile nitelikli ve kaliteli ortaklıklar kurmak bizim için çok önemli. Burada çok yetenekli ortaklar bulacağımızdan eminim. Önümüzdeki dönemde Çekya'da daha fazla Türk şirketi ve Türk iş insanı görmek istiyoruz." dedi.
Babis: "Türk müteahhitleri Çekya'da yatırım yapmaya çağırıyoruz"
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, 2013'te iki ülke arasında 5 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefinden bahsettiğini vurgulayan Başbakan Andrei Babis,"Sayın Erdoğan ile görüşmemizde, bu hedefe ulaşmak için elimizden geleni yapacağımızı belirttim. Şirketlerimiz de yakın gelecekte bu hedefe ulaşmak için elinden gelen gayreti gösterecek. Çekya olarak inşaat ve müteahhitlik alanında çok daha fazla yatırım yapmak ve hızla otoyol ağımızı büyütmek istiyoruz. Türkiye'nin müteahhitlik alanında dünya çapında büyük bir potansiyeli ve yeteneği var. Ticaret bakanlarımız, Türk inşaat firmalarının Çekya'daki projelerde daha etkin şekilde yer alması için de ayrıca görüştüler. Türk firmaları için bu alanda büyük bir fırsat barındırıyoruz." şeklinde konuştu.
Varank: "İkili ticaret hacmimiz 5 katına çıktı"
İş Forumu'nda Çek yatırımcılara hitap eden T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, "Türkiye ve Çekya arasındaki ekonomik işbirliği son yıllarda önemli mesafeler katetti. Hedefimiz, Avrupa'nın 2 önemli aktörü olan ülkelerimizin çok daha verimli ve yoğun bir iş birliği içinde olmasıdır. İkili ticaret hacmimiz 2003 yılında yalnızca 633 milyon dolar seviyelerindeydi. 2018 yılı itibariyle 5 katına çıkarak 3,65 milyar dolara ulaştı. Yine geçtiğimiz yıl Çek Cumhuriyeti'ne yaptığımız ihracat, bir önceki yıla oranla yüzde 10 artışla 1 milyar dolar sınırını ilk defa aştı. İnanıyorum ki ülkelerimizin sahip olduğu potansiyel bu rakamları çok daha yukarılara taşımaya müsait. Ülkemizde 81 Çek firmasının 623 milyon dolarlık yatırımları söz konusu. Daha sağlıklı ve kalıcı ilişkiler tesis etmek için karşılıklı yatırımları çok daha üst seviyelere çıkarmamız gerektiğine inanıyorum. Global firmaların Türkiye'deki yatırımlarıyla dünyadaki diğer yatırımlarını şöyle bir kıyasladığınızda, Türkiye'nin ne denli avantajlı bir tercih olduğunu rahatlıkla görürsünüz. Elbette bunun birden fazla sebebi var. Bunların ilki Türkiyenin stratejik konumu. Türkiye'den yapacağınız 4 saatlik bir uçuşla Avrupa'ya, Avrasya'ya, Orta Doğu'ya, Kuzey Afrika'ya. Yani 2 milyara yakın bir nüfusa ve toplamda 27 trilyon dolarlık bir pazara doğrudan ulaşabiliyorsunuz. Bir diğeri; sahip olduğumuz genç, eğitimli, dinamik ve çalışkan nüfusumuz. Yatırımcıların özgün fikirlerini ürün haline getirebileceği teknoparklar, ar-ge ve tasarım merkezlerimiz bulunuyor. Buralarda sunduğumuz destek ve vergi muafiyetleriyle, girişimcilerin fikre ve somut ürüne odaklanmasını sağlıyoruz. Kısacası Türkiye hem verimli hem dinamik hem de kazandıran bir yatırım ülkesidir. Ben bu vesileyle Çek yatırımcılarımıza sesleniyorum, gelin, Türkiye Cumhuriyeti'nin avantajlarından, sunmuş olduğu bu cömert imkânlardan sizler de istifade edin; yatırımlarınızı Türkiye'ye yapın. Emin olun, Türkiye'ye güvenip yatırım yapan hiç kimse yarı yolda kalmamış, bir zarara uğramamıştır." dedi.
Olpak:" Amacımız, karşılıklı ticaretimizi dengeli bir şekilde hak ettiğimiz seviyelere taşımak"
Türkiye'de 27 adet Çekya sermayeli şirketin faaliyet gösterdiği belirten DEİK Başkanı Nail Olpak, "Türk ve Çek iş dünyası olarak bir araya gelince yaptığımız iş birlikleriyle genişliyor ve beraber büyüyoruz. Amacımız, karşılıklı ticaretimizi dengeli bir şekilde hak ettiğimiz seviyelere taşımak. Şu anda, Türkiye'de 27 adet Çekya sermayeli şirket faaliyet gösterirken, Çekya'da 80'den fazla Türk firmasının faaliyeti bulunuyor. Ancak bu sayıyı daha yukarıya taşımamız gerekiyor. 2013'ten 2018 yılına kadar ki 5 yıllık süreçte Türkiye'nin Çekya'ya ihracatı %30 artışla 1 milyar dolar olurken, Türkiye'nin Çekya'dan ithalatı ise %1 artarak 2,7 milyar dolar seviyesine geldi. İkili ticaret hacmimiz de yaklaşık 4 milyar dolar seviyesinde. Ancak Türkiye açısında çok dengeli bir ticaret değil. Önümüzdeki dönemde yatırım ve yeni iş fırsatlarımızı artırmak için daha fazla gayret göstereceğiz. Bundan sonraki süreçte Türkiye ve Çekya arasında daha fazla iş yapmamız için önümüzü açacak ana konularımız bulunuyor. Karşılıklı yatırımlarda karşılaşılan bürokratik engellerin minimuma indirilmesini bekliyoruz. Yüksek teknoloji alanlarında yeni istihdam oluşturularak, araştırma faaliyetlerinin yoğun olduğu alanlara yönelik yatırımların artırılması da bir diğer önemli husus. Türkiye ile Çekya'nın karşılıklı olarak birbirini daha çok tanımasını ve turizm alanındaki iş birliğinin daha çok geliştirilmesini sağlamalıyız. Özellikle Gümrük Birliği'nin güncellenmesi için Çek makamların Türkiye'ye desteklerini çok önemsiyoruz. Çekya'nın ‘'Slovakya-Çekya-Almanya'' güzergâhı üzerinde, transit taşımaları en kısa sürede serbestleştirmesini veya mevcut kotanın arttırılması yönünde gerekli adımları atmasını bekliyoruz." diye konuştu.
Çekya'nın önceliği inovasyon
Çek Cumhuriyeti Sanayi ve Ticaret Bakanı Karel Havlicek ise "Bugün, Çekya'nın yeni ekonomi stratejisini ve inovasyon hamlesini Türk iş insanları ile paylaşmamız, ikili ticaret hacmimizin gelişmesi adına büyük önem taşıyor. Bizim için öncelik inovasyon. Altyapı sistemimizde bilim, teknoloji ve özellikle AR-GE için büyük yatırımlar yapıyoruz. Bu yaklaşım, bizim yeni ekonomi stratejimizin temelini oluşturuyor. Bu yeni ekonomi vizyonumuzu ,eğitim sistemimize de entegre etmek ilk önceliğimiz. Akılı ekonomi dediğimiz teknolojiye dayalı perspektifimizi de, tıpkı Türkiye gibi diğer ülkelerle de ekonomik iş birliğimizin geleceğini belirleyecek. İnovasyonu, ekonomi ile entegre edeceğiz. Geleceğin ekonomisini oluşturmaya bugünden başladık. Dolayısıyla Türkiye olan ticari ve ekonomik ilişkilerimiz de, ülke ekonomimizin geleceği adına büyük önem taşıyor. Önümüzdeki dönemde ekonomik ilişkilerimizi bir üst seviyeye taşımak için yine birlikte çalışacağız." dedi.
Türkiye ile Çekya arasındaki iş birliğinin, Cumhuriyetin ilk yıllarına dayandığını söyleyen DEİK/Türkiye-Çekya İş Konseyi Başkanı Nazmi Akıman, " Cumhuriyetimizin ilk yıllarında, önemli fabrikalarımızın birçoğu Çek mühendisler ile birlikte yapılmıştır. Bugün de, Çek dostlarımızın Türkiye'deki önemli enerji projelerine ve ileri teknoloji yatırımlarına olan ilgisi memnuniyet verici. İki ülke arasında otomotiv, savunma sanayi, mühendislik, telekomünikasyon, bilgi ve otomasyon teknolojilerinde önemli iş birliği fırsatlarımız bulunuyor. Özel sektör temsilcileri olarak bizlere büyük bir görev düşüyor. Gelecek dönemde Prag'da da bir araya gelerek, İş Konseyimiz üzerine düşen her görevi eksiksiz şekilde yerine getirecek. Yakın zamanda inşaat ve yapı malzemeleri, madencilik, tekstil, turizm, sağlık, eğitim, otomotiv, enerji, müteahhitlik, gıda ve içecek alanlarında yeni ortaklıklar öngörüyoruz. Türkiye ve Çekya arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin gelişmesi için 1991 yılından beri sürdürdüğümüz gönül köprüsünü sürdürmeye devam edeceğiz." dedi.
Forumda açılış konuşmalarının ardından "Türkiye ve Çekya arasında işbirliği imkanları ve ticari fırsatlar" başlığı altından sunumlar gerçekleştirildi.
