A S Y A
Y Ü Z Y I L I N D A
E J D E R
&
H İ L Â L
11
Tablo 1. Türkiye’nin Çin’e İhracatında İlk On Kalem (2015)
Kaynak: Birleşmiş Milletler COMTRADE.
Tablo 1’de görüldüğü gibi 2015 yılında 2,41 milyar dolarlık bir hacme sahip olan
Türkiye’nin Çin’e ihracatında tek bir kalem, mermer, tüm ihracatın % 30,1’ine,
ilk beş kalem tüm ihracatın % 52,1’ine, ilk on kalem ise tüm ihracatın %
61,1’ine karşılık gelmektedir. Yine aynı tabloda görülen, Türkiye’nin Çin’e
ihracatını büyük ölçüde maden ve metal cevherleri gibi katma değeri düşük
hammaddelerin oluşturduğu görülmektedir. Bu durum, Türkiye’nin
ihracatının Çin’in hammadde talebinde ve küresel piyasalardaki emtia
fiyatlarında oluşan dalgalanmalara karşı kırılgan hale getirmektedir.
Dolayısıyla, ihracatın dışsal etkenlere karşı daha korunaklı bir hale getirilerek
sürdürülebilir büyümeye kavuşturulabilmesi için Türkiye’nin Çin’e ihracatında
yeni açılımlara gidilmesi, potansiyel taşıyan ürünlerin tespit edilerek bu
ürünlerin ihracatının artırılması yönünde aktif bir şekilde çalışmalar yapılması
gerekmektedir.
Raporun bu bölümünde Türkiye’nin Çin’e hangi kalemlerde ne kadar ihracat
potansiyeli olduğunu detaylı bir analizle ürün bazında belirlenmesi
amaçlanmaktadır. Bu bölümdeki analiz için Gümrük Tarife İstatistik
Pozisyonlarında (GTİP) dört haneye inilerek 1,200 ürün pozisyonu için
değerlendirme yapılmıştır. Her ürün pozisyonu için şu veriler
değerlendirmeye alınmıştır:
1. Türkiye’nin söz konusu üründeki toplam ihracatı
2. Türkiye’nin söz konusu üründeki toplam ihracatında Çin’in payı
3. Çin’in söz konusu üründe tüm dünyadan toplam ithalatı
4. Gösterge ticaret potansiyeli
5. Nispi gösterge ticaret potansiyel oranı
6. Türkiye’nin Çin’e söz konusu üründeki ihracatında son beş yıldaki yıllık
ortalama artış
7. Çin’in söz konusu üründe tüm dünyadan toplam ithalatında son beş yıldaki
yıllık ortalama artış
Ürün Grubu
Çin’e İhracat
(‘000 $)
Pay (%)
1.
Mermer, traverten, ekosin ve inşaata elverişli
kireçli taşlar
725.974
30,1
2.
Krom cevherleri
186.003
7,7
3.
Kurşun cevherleri
117.258
4,9
4.
Kıymetli metal cevherleri
114.744
4,8
5.
Bakır cevherleri
111.212
4,6
6.
Tabii boratlar ve bunların konsantreleri, tabii
borik asit
108.305
4,5
7.
Yün ve yapağı
28.442
1,2
8.
Merkezi ısıtma kazanları
28.196
1,2
9.
Dokunmuş halılar ve dokumaya elverişli
maddelerden diğer yer kaplamaları
27.189
1,1
10.
Tıpta, cerrahide, dişçilikte ve veterinerlikte
kullanılan alet ve cihazlar
25.697
1,0
