A S Y A
Y Ü Z Y I L I N D A
E J D E R
&
H İ L Â L
32
Çin’den Türkiye’ye ithal edilen ara mamuller, üretime ve Türkiye’nin
ihracatına katkıda bulunmaktadır. Dolayısıyla, Çin’den yapılan ithalat
konusunda en yapıcı yaklaşım ara mamul ithalatının, başta yukarıdaki tabloda
belirtilen alanlar olmak üzere, Türkiye ekonomisine en yüksek katma değeri
sağlayacak şekilde yapılmasıdır. Bunun için maliyet avantajına sahip olmakla
birlikte aynı zamanda yüksek kaliteli ara mamullerin ithalatı teşvik
edilmelidir.
Türkiye, teknoloji kapasitesini yükseltmek için çaba göstermekte olan bir
ülkedir. Bu amaç doğrultusunda ülke içerisinde eğitim, araştırma geliştirme ve
inovasyona yönelik çalışmaların sürdürülmesinin yanı sıra, yurtdışından
teknoloji ve yüksek teknoloji içeren ara mamullerin ithalatı önem
kazanmaktadır. Çin, son dönemlerde düşük katma değer ve emek yoğun
sektörlerden daha yüksek katma değerli, sermaye ve teknoloji yoğun
sektörlere doğru bir geçiş yapmaktadır. Bu süreç içerisinde Çin, Türkiye için
teknolojinin alınabileceği bir kaynak haline gelmektedir. Bu nedenle Çin’den
ithalatta uzun vadeli bir vizyon oluşturarak, Çin’in teknoloji alanında atılım
yaptığı sektörlere odaklanmak ve buralardan ara mamul ithalatına ağırlık
vermek önem kazanmaktadır.
Çin’in bu bağlamda öncelikli olarak belirlediği sektörler, Çin’deki imalat kalite
ve kapasitesini artırmayı hedefleyen “Made in China 2025” programı
çerçevesinde ortaya konulmuştur. Çin Devlet Konseyi tarafından 20 Mayıs
2015 tarihinde açıklanan program ülkeyi teknoloji ve sürdürülebilir gelişme
açısından kalkınmış ülkelerin seviyesini getirmeyi amaçlamakta ve on
öncelikli sektör üzerine odaklanmaktadır. Bu sektörlerdeki gelişim, ülkemiz
için kaliteli, teknoloji içerikli ve düşük maliyetli ara mamul ithalatı için cazip
kaynaklar oluşturacaktır. Söz konusu sektörler şunlardır:
Okyanus mühendisliği teçhizatı ve
yüksek teknolojili gemiler
Sayısal kontrol araçları ve robotlar
Havacılık teçhizatı
Bilişim Teknolojileri
Demiryolu teçhizatı
Türkiye’nin Çin’den yapılan ithalatında tüketici ürünlerinin ağırlığının
azaltılması ancak arz tarafındaki gelişmelerle, başka bir deyişle Çin’de
maliyetlerin artması ve Çin ihraç ürünlerinin pahalılaşarak cazibesini
yitirmesiyle mümkün olacaktır. Halen böyle bir süreç devam etmekte olup,
Çin’de başta işçilik olmak üzere maliyetler yükselmektedir. Bu nedenle
tüketici ürünlerinde Çin’den yapılan ithalatın belirli bir ölçüde de olsa
zamanla azalacağını öngörmek mümkündür. Türkiye’nin Çin’den ithalatında
esas olarak ara mamul ithalatı üzerine odaklanması ve buradan alınan verimin
yükseltilmesi için çalışmalar yapılması gerekmektedir.
Yukarıdaki listede yer alan sektörlerde, Türkiye’nin Çin’den yüksek katma
değerli ve teknolojik içerikli ara mamul ithalatı için önemli bir potansiyel
oluşmaktadır.
Enerjide yüksek tasarruf sağlayan
taşıtlar
Enerji teçhizatı
Yeni malzemeler
Tıbbi teçhizat
Tarım makinaları