A S Y A
Y Ü Z Y I L I N D A
E J D E R
&
H İ L Â L
33
Bölüm 5
Türkiye’deki Çin Yatırımları
Çin’in yurtdışı doğrudan yatırımları son on yıldır hızlı bir artış göstermektedir.
Tablo 12’de görüldüğü üzere 2015 yılında Çin firmaları tüm dünyada toplam
127,6 milyar dolarlık doğrudan yatırım yapmıştır. Bu alanda Çin ile küresel
ekonominin başat yatırımcı ülkeleri ABD ile Japonya arasındaki fark giderek
azalmaktadır. Önümüzdeki dönemde Çin’in yurtdışı yatırımlarının her yıl
ortalama % 10 oranında artması beklenmektedir. 2013 yılında Çin Ulusal
Kalkınma ve Reform Komisyonu ile Ticaret Bakanlığı’nın almış olduğu yurtdışı
yatırımlarda devlet izni şartının birçok sektör için kaldırılmasına yönelik
kararın Çin firmalarının yurtdışı yatırımlarına hız kazandırması
beklenmektedir.
Tablo 12. Karşılaştırmalı Yurtdışı Doğrudan Yatırım
Milyon ABD Doları
Yıl
Dünya
ABD
Japonya
Çin
Türkiye
1990
244 882,2
30 982,0
50 774,9
830,0
- 16,0
1991
198 857,1
32 696,0
31 638,3
913,0
27,0
1992
203 792,9
42 647,0
17 304,2
4 000,0
65,0
1993
236 281,2
77 247,0
13 913,0
4 400,0
14,0
1994
285 356,4
73 252,0
18 120,9
2 000,0
49,0
1995
356 627,0
92 074,0
22 630,3
2 000,0
113,0
1996
392 344,5
84 426,0
23 427,8
2 114,0
110,0
1997
467 429,4
95 769,0
25 993,1
2 562,5
251,0
1998
681 036,1
131 004,0
24 152,1
2 633,8
367,0
1999
1 075 124,6
209 391,0
22 743,0
1 774,3
645,0
2000
1 163 063,7
142 626,0
31 557,4
915,8
870,0
2001
583 373,8
124 873,0
38 332,9
6 885,4
497,0
2002
497 471,0
134 946,0
32 280,8
2 518,4
143,0
2003
528 568,9
129 352,0
28 800,5
2 854,7
480,0
2004
897 609,5
294 905,0
30 951,4
5 498,0
780,0
2005
818 690,4
15 369,0
45 781,2
12 261,2
1 064,0
2006
1 351 952,1
224 220,0
50 265,9
17 634,0
924,0
2007
2 165 190,8
393 518,0
73 548,8
26 506,1
2 106,0
2008
1 703 662,7
308 296,0
128 019,5
55 907,2
2 549,0
2009
1 098 824,3
287 901,0
74 698,7
56 529,0
1 553,0
2010
1 391 917,8
277 779,0
56 263,4
68 811,3
1 469,0
2011
1 557 640,4
396 569,0
107 599,1
74 654,0
2 330,0
2012
1 308 819,8
318 197,0
122 548,7
87 803,5
4 105,0
2013
1 310 617,8
307 927,0
135 748,8
107 843,7
3 527,0
2014
1 318 470,0
316 549,0
113 594,8
123 119,9
6 658,0
2015
1 474 242,2
299 969,0
128 653,8
127 560,0
4 778,0
Kaynak: Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) FDI/MNE
veritabanı (
.
Türkiye, Çin sermayesinin son dönemlerde ilgi gösterdiği ülkeler arasında yer
alsa da, halen Çin’in Türkiye’deki yatırımları, bu ülkenin tüm dünyadaki
yatırımları arasında küçük bir yer tutmaktadır. Çin Ticaret Bakanlığı verilerine
göre ise Türkiye’deki Çin sermayesi ancak 642,3 milyon dolar seviyesindedir.
Bununla birlikte T.C. Ekonomi Bakanlığı verilerine 30 Haziran 2016 itibariyle
Türkiye’de yerleşik yabancı sermayeli 49.933 firma arasında Çin sermayeli
sadece 786 firma bulunmaktadır.
